Κύκλος Σεμιναρίων Ι.Ψ.Υ.Π.Ε. – Π. Σακελλαρόπουλος 2022-23
Εκπαιδευτικό Σεμινάριο στις Προβολικές Δοκιμασίες
(Rorschach, TAT) Χειμερινό εξάμηνο: 26.9 - 21.12 2022
Οι προβολικές δοκιμασίες αποτελούν ένα μέσο αξιολόγησης και κατανόησης της προσωπικότητας. Είναι ένα κλινικό ψυχοδιαγνωστικό εργαλείο, το οποίο, μετά την ολοκλήρωση της χορήγησης και της ανάλυσης των αποτελεσμάτων, μπορεί να καταλήξει στη διάγνωση και στη δημιουργία εξατομικευμένου πλαισίου ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης σε εφήβους και ενήλικες.
Γιατί η επιλογή της συγκεκριμένης εκπαίδευσης;
Η εκπαίδευση στη χορήγηση και στην ερμηνεία των τεστ βασίζεται στη Σχολή του Παρισιού, η οποία είναι αναγνωρισμένη από τη Διεθνή Εταιρία Rorschach και Προβολικών Δοκιμασιών. Σε αυτό το πλαίσιο κλινικής και θεωρητικής προσέγγισης, τα δύο τεστ θεωρούνται συμπληρωματικά και αναπόσπαστα εργαλεία τα οποία ερμηνεύονται σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία.Βασική αρχή του συγκεκριμένου Σεμιναρίου είναι ότι η σωστή χορήγηση δοκιμασιών οι οποίες στοχεύουν στην κατανόηση της προσωπικότητας προϋποθέτει τη γνώση βασικών στοιχείων ψυχαναλυτικής ψυχοπαθολογίας. Για τον λόγο αυτό το Σεμινάριο στηρίζεται στους εξής δύο βασικούς άξονες:
α) Εισαγωγή στις βασικές αρχές ψυχαναλυτικής ψυχοπαθολογίας που άπτονται του διαγνωστικού πεδίου των συγκεκριμένων προβολικών δοκιμασιών.
β) Εκπαίδευση στη χορήγηση και στην ερμηνεία των προβολικών δοκιμασιών.
4ος χρόνος Σεμιναρίου Προβολικών του ΙΨΥΠΕ – Π. Σακελλαρόπουλος
Η σημαντική ανταπόκριση στην εκπαίδευσηεπαγγελματιών ψυχολόγων, οδήγησε ήδη από πέρσι στον εμπλουτισμό και στην ανάπτυξη νέων συνεργασιών του Προγράμματος Σεμιναρίων του Ινστιτούτου στις Προβολικές Δοκιμασίες, με στόχο την περαιτέρω εμβάθυνση των γνώσεων, της θεωρητικής και κλινικής εμπειρίας, οι οποίες απαιτούνται για την άρτια μέτρηση και ερμηνεία των προβολικών δοκιμασιών.Η καθοριστική συμβολή, κάθε χρόνο, ψυχαναλυτών/τριών εγνωσμένου κύρους στην επιστημονική κοινότητα, όπως ο Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, ο Δρ. Χρήστος Ζερβής, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής Τζένη Σουμάκη κ.ά, εμπλουτίστηκε πέρσι (2021-22) με τη συμμετοχή των κάτωθι δύο διακεκριμένων εισηγητών από την κοιτίδα της θεωρητικής προσέγγισης και κλινικής εφαρμογής των Προβολικών Εργαλείων σύμφωνα με τη Σχολή του Παρισιού:
Βασίλη Καψαμπέλη, Ψυχίατρος–Ψυχαναλυτής (Μέλος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας Παρισίων-S.P.P., Διευθυντής του Κέντρου Ψυχανάλυσης και Ψυχοθεραπείας Evelynet Jean Kestemberg)
Pr. Catherine Azoulay, Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας (Υπεύθυνη Υπηρεσίας Εκπαίδευσης Κλινικής Ψυχολογίας, Διευθύντρια Πανεπιστημιακού Διπλώματος Προβολικής Ψυχολογίας, Université de Paris).
Για τη φετινή ακαδημαϊκή περίοδο (2022-23) προγραμματίζονται ανάλογες συμμετοχές εισηγητών από την ελληνική και τη διεθνή επιστημονική κοινότητα (το πρόγραμμα των Εισηγήσεων βρίσκεται σε τελική επεξεργασία και θα επικαιροποιείται στη σχετική ανάρτηση στο Site του Ινστιτούτου). Επίσης, φέτος το Ινστιτούτο ανακοινώνει με χαρά και τιμή τη συνεργασία του με τις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ/ΜΟΤΙΒΟ, η οποία θα καταλήξει στην πρώτη σε ελληνική μετάφραση αντίστοιχη έκδοση με τίτλο Εγχειρίδιο του Rorschach και του ΤΑΤ - Ψυχαναλυτική Ερμηνεία σύμφωνα με τη Σχολή του Παρισιού. Η έκδοση αναμένεται να είναι διαθέσιμη τον Ιανουάριο του 2023 και θα είναι πολύτιμη για όλες και όλους τις/τους επαγγελματίες του χώρου που θα λάβουν τη σχετική εκπαίδευση στην μετέπειτα επαγγελματική τους πρακτική.
Σε ποιους απευθύνεται;
Η εκπαίδευση απευθύνεται σε ψυχολόγους, ψυχολόγους-ψυχοθεραπευτές, μεταπτυχιακούς φοιτητές ψυχολογίας, τελειόφοιτους φοιτητές ψυχολογίας.
Διάρκεια – Αριθμός Εισηγήσεων
Το Σεμινάριο αναπτύσσεται σε 18 τρίωρες εβδομαδιαίες συναντήσεις και διαρκεί από τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2022 έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2022.
Δεξιότητες οι οποίες θα κατακτηθούν
Ολοκληρώνοντας την ετήσια εκπαίδευση, οι συμμετέχοντες θα είναι σε θέση να χορηγήσουν και να αναλύσουν τα δύο τεστ (Rorschach, TAT).
Αριθμός συμμετεχόντων
8-15 άτομα
Ημέρα, ώρα και τόπος διεξαγωγής
Δευτέρα 15.00-18.00 & Τετάρτη 15.00-18.00 / 26 Σεπτεμβρίου 2022 – 21 Δεκεμβρίου2022
ΙΨΥΠΕ – Π. Σακελλαρόπουλος (Εσπερίδων 85 - Καλλιθέα, Αθήνα)Λόγω των μέτρων της πανδημίας το πρόγραμμα θα διεξαχθεί εξ ολοκλήρου μέσω τηλεδιάσκεψης.
Κόστος Συμμετοχής
Το κόστος συμμετοχής για τον Σεμιναριακό κύκλο ορίζεται στα 600€ και καταβάλλεται σε 3 δόσεις (200,00 ευρώ με την Εγγραφή και 2 δόσεις των 200€).
Η 1η δόση καταβάλλεται κατά την Έναρξη των Σεμιναρίων και η 2η έως τα τέλη Νοεμβρίου 2022.
Στη λήξη του σεμιναρίου θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης, με προϋπόθεση την τακτική παρακολούθηση (επιτρέπεται μία απουσία).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο αριθμός των συμμετεχόντων είναι περιορισμένος. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας ενώ πριν την εγγραφή θα προηγηθεί προσωπική διερευνητική συνέντευξη μέσω τηλεδιάσκεψης. Οι ενδιαφερόμενοι/ες καλούνται να αποστείλουν τη συνημμένη Αίτηση Συμμετοχής 2022-23 συμπληρωμένη το συντομότερο δυνατόν, έως και την Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου 2022, στο mail athens@inpsy.gr με την ένδειξη στο Θέμα: «Συμμετοχή σε ΚΥΚΛΟ Εκπαίδευσης ΙΨΥΠΕ στις Προβολικές Δοκιμασίες 2022-23».Οι προσωπικές συνεντεύξεις θα ξεκινήσουν άμεσα, εντός του Ιουνίου 2022,και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας
Επιστημονική Διεύθυνση Σεμιναρίου – Εισηγητές-τριες
Επιστημονικός Υπεύθυνος του Σεμιναριακού κύκλου είναι ο Ψυχίατρος – Παιδοψυχίατρος, Ψυχαναλυτής Δημήτρης Αναστασόπουλος (Εποπτεύων και διδάσκων της Ε.Ε.Ψ.Ψ.Π.Ε. και της Ε.Ε.Ψ.Ψ., Υπεύθυνος Επιτροπής Εκπαίδευσης της Ε.Ε.Ψ.Ψ.Π.Ε., Μέλος Δ.Σ. και Επόπτης Τμήματος Παιδιών και Εφήβων Ι.Ψ.Υ.Π.Ε.– Π. Σακελλαρόπουλος) σε συνεργασία με την Κλινική Ψυχολόγο και βασική Εισηγήτρια των Σεμιναρίων Δρ. Ελίνα Καρδαρά (Πιστοποιημένη στη χορήγηση των προβολικών δοκιμασιών της Σχολής του Παρισιού, Μέλος της Εταιρίας Rorschach και Προβολικών Μεθόδων της Γαλλικής Γλώσσας, Συνεργάτης του Ι.Ψ.Υ.Π.Ε.–Π. Σακελλαρόπουλος).
Πέραν των ανωτέρω, σε επιλεγμένα μαθήματα του κύκλου «Εισαγωγή στις βασικές αρχές ψυχαναλυτικής ψυχοπαθολογίας» εισηγητές-τριες θα είναι ψυχαναλυτές-τριες εγνωσμένου κύρους στην ελληνική και διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Σύντομο ιστορικό της Σχολής του Παρισιού
Ο όρος «Σχολή του Παρισιού» περιγράφει μια θεωρητική και μεθοδολογική προσέγγιση ακαδημαϊκών, ερευνητών και κλινικών ψυχολόγων που αναφέρεται στη μέθοδο ανάλυσης και ερμηνείας του Rorschach και του ΤΑΤ. Ο όρος εμφανίζεται για πρώτη φορά στο XIIIο Διεθνές Συνέδριο Rorschach and Projective Methods στο Παρίσι το 1990.
Τον Μάρτιο του 1950 δημιουργήθηκε η Γαλλική Ένωση Rorschach, πρόγονος της Κοινότητας του Rorschach και των Προβολικών Μεθόδων, της οποίας πρώτος πρόεδρος ήταν ο D. Lagache (1903-1972). Ο D. Lagache τονίζει τη διπλή ψυχαναλυτική ερμηνεία των πρωτοκόλλων Rorschach, δηλαδή τη συμβολική ερμηνεία του ασυνείδητου μέσω του περιεχομένου των απαντήσεων και την ερμηνεία των μορφών που το υποκείμενο αναγνωρίζει ως τέτοιες. Σταδιακά ο όρος «προβολικές μέθοδοι» θα αντικαταστήσει τον όρο «τεστ» και η προβολική ψυχολογία θα αποτελέσει μέρος του πεδίου της κλινικής ψυχολογίας και όχι αποκλειστικά της ψυχομετρίας.
Σε συνέχεια ο D. Anzieu (1923-1999) μαθητής και βοηθός του D. Lagache θα αναπτύξει μια ψυχαναλυτική ανάλυση του Rorschach και των Προβολικών Μεθόδων. Η σημαντική έννοια που ανέπτυξε, το «Εγώ-δέρμα» είναι εμπνευσμένο από την προβολική ψυχολογία. Ήταν ο διευθυντής των διατριβών V. Shentoub (1967), R. Debray (1973-1983), N. Rausch de Traubenberg (1981), C. Chabert (1986), F. Brelet-Foulard (1989).
Η N. Rausch de Traubenbergείναι αυτή που θα διοργανώσει τη Σχολή του Παρισιού. Το 1966 διοργανώνεται στο Τμήμα Ψυχολογίας πιστοποιητικό εκπαίδευσης στις Προβολικές Τεχνικές που επιτρέπει την κατάρτιση στους κλινικούς ψυχολόγους. Ως αποτέλεσμα, το 1978 ίδρυσε την «Ομάδα Έρευνας Προβολική Ψυχολογία» φέρνοντας ειδικούς στο Rorschach με ειδικούς στο ΤΑΤ στην ίδια ομάδα εργασίας, η οποία αποτελείται από τους/τις V. Shentoub, R. Debray, C. Chabert, Α. Sanglade, Μ. Boekholt, Μ. Peruchon, Ν. Jeammet.
Αυτή η ομάδα συνδέεται το 1993 με το Εργαστήριο Κλινικής Ψυχολογίας και Ψυχοπαθολογίας που δημιουργήθηκε από την C. Chabert. Το πιστοποιητικό εκπαίδευσης του 1986 γίνεται Πανεπιστημιακό Δίπλωμα στην Προβολική Ψυχολογία και από το 1988 έως το 2012 προΐσταται η C. Chabert. Το πανεπιστημιακό αυτό δίπλωμα είναι για πολύ καιρό η μόνη γαλλική και ευρωπαϊκή εκπαίδευση στην προβολική ψυχολογία.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:Brelet-Foulard F., Chabert C. (dir.), Nouveau manuel du T.A.T. Approche Psychanalytique, Paris, Dunod, 2003.Emmanuelli M., Azoulay C., Pratique des épreuves projectives à l’adolescence, Paris, Dunod, 2009.
Σύντομη παρουσίαση προβολικών εργαλείων
2 τύποι κατηγοριών προβολικών εργαλείων:
Α. Δομικά: αναπαραστάσεις που ενεργοποιούν το φαντασιακό, Rorschach
Β. Θεματικά: εικόνες με συγκεκριμένο θέμα, TAT
Σύντομη παρουσίαση RorschachΤο Rorschach δημιουργήθηκε από τον Hermann Rorschach, ψυχίατρο και ψυχαναλυτή, μέσα από τη δοκιμή εργασίας μελανιού και αποτελείται από 10 κάρτες
Υλικό:
Ρωμαϊκή αρίθμηση καρτών
Ι ΙΙ ΙΙΙ IV V VI VII VIII IX X
2 τύποι καρτών :
Α. Σύμφωνα με τη φόρμα:
Συμπαγής ή ενιαία: I, IV, V, VI
Αναπαράσταση της εικόνας του σώματος.
Οργάνωση από τον κεντρικό άξονα, αντιπροσωπεύει τον σπονδυλικό άξονα του σώματος
Διμερής: II, III, VII
πιο εντυπωσιακή συμμετρία (καθρέφτης)
εκπροσώπηση της σχέσης, πρόβλημα ταυτότητας
Β. Σύμφωνα με το χρώμα:
μαύρο:IV, V (συμπαγής), εκδηλώσεις άγχους, χρώμα θλίψης και πένθους (ευαισθησία στην κατάθλιψη)
κόκκινο: II, III εντυπωσιακές λόγω της αντίθεσης: μαύρο / κόκκινο / λευκό βίαιη αντίθεση, ενεργοποιεί την προβολή ενορμητικών φαντασιώσεων, και τον τρόπο έκφρασης σχέσεων
γκρι: VI, VII ενεργοποιεί ηπιότερα το άγχος
παστέλ: VIII, IX, Χ απαλή απόχρωση, ποικιλία χρωμάτων, ενεργοποιεί την παλινδρόμηση και ευνοεί την προβολή
Σύντομη παρουσίαση ΤΑΤ Ο Henry Murray, ψυχολόγος, ανέπτυξε το TAT το 1935 στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Το 1953 η Vica Shentoub εξέλιξε τη δοκιμασία του Henry Murray για να της προσδώσει ψυχαναλυτική ερμηνεία.Το ΤΑΤ αποτελείται από 31 κάρτες. Από το σύνολο αυτών παρουσιάζονται στους εξεταζόμενους οι κάρτες 1, 2, 3ΒΜ, 4, 5, 6ΒΜ, 7ΒΜ, 6GF, 7GF, 8BM, 9GF, 10, 11, 12 BG, 13Β, 13MF, 19, 16 και διαφοροποιούνται ανάλογα με το φύλλο και την ηλικία.Στόχος της μέτρησης και της ερμηνείας είναι να προσδιοριστούν οι αμυντικοί μηχανισμοί που χρησιμοποιούνται από το υποκείμενο. Το πρώτο φύλλο μέτρησης, που επέτρεψε να βαθμολογήσει τις απαντήσεις, εκπονήθηκε το 1968 από την Vica Shentoub.
